Ο υπολογιστής

[`Gerero®]

Ασχολουμαστε τοσο πολυ με τον υπολογιστη που καταβαθος δεν ξερουμε τι ειναι. Ρωταμε το ενα ρωταμε το αλλο, απο εδω απο κει, σπαμε νευρα με βλακειες ερωτησεις αντι να κατσουμε να ψαξουμε μονοι μας. Εγω εκατσα και εψαξα για ολους μας [wikipedia ftw δλδ].

 

Ο προσωπικός υπολογιστής είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής με αυτόνομη μονάδα επεξεργασίας ,οθόνη και πληκτρολόγιο που χρησιμοποιείται συνήθως από ένα χρήστη , και κυρίως για εφαρμογές όπως επεξεργασία κειμένου, προγραμματισμό, παιχνίδια, σύνδεση στο Διαδίκτυο.

 

Ιστορικό

 

Οι υπολογιστές της πρώτης γενιάς των προσωπικών υπολογιστών είχαν αποκληθεί μικροϋπολογιστές (όπως ο Altair 8800) και πωλούνταν σε μικρές ποσότητες σε αυτούς που είχαν τις γνώσεις (ερασιτέχνες, μηχανικούς) να τους συναρμολογούν με έτοιμα σετ εξαρτημάτων , και να τους προγραμματίζουν, αφού ο προγραμματισμός ήταν αρκετά πολύπλοκος. H δεύτερη γενιά, που έγινε γνωστή και σαν οικιακός υπολογιστής (home computer), είναι κυρίως αυτό που ονομάζουμε σήμερα "προσωπικός υπολογιστής". Για πρώτη φορά ο όρος χρησιμοποιήθηκε στο περιοδικό New Scientist το 1964, σε μια σειρά άρθρων με τίτλο : "Ο κόσμος το 1984".

Οι πρώτοι υπολογιστές που μπορούν να ονομαστούν "προσωπικοί" ήταν οι πρώτοι μη-κεντρικοί υπολογιστές LINC και PDP-8. Με τα σημερινά δεδομένα ήταν πολύ μεγάλοι (στο μέγεθος ψυγείου), ακριβοί (περίπου 50.000 δολάρια), και είχαν μικρές μαγνητικές μνήμες (περίπου 4096 λέξεις των 12 bit για τον LINC).

Εν τούτοις ήταν αρκετά μικροί ώστε να τους χρησιμοποιούν μεμονωμένα εργαστήρια, καθώς προσέφεραν το μεγάλο πλεονέκτημα της μη εξάρτησής τους από κεντρικούς υπολογιστές. Με αυτόν τον τρόπο οι χρήστες γλίτωναν από γραφειοκρατία και χρονοβόρες διαδικασίες. προκειμένου να εξασφαλιστεί ο υπολογιστικός χρόνος για να εκτελεστούν τα προγράμματα που ζητούσε κάθε εργαστήριο. Επιπρόσθετα, ήταν μέτρια αλληλεπιδραστικοί και με λειτουργικό σύστημα γραμμένο ειδικά για τον κάθε έναν τύπο υπολογιστή. Τελικά αυτή η κατηγορία έγινε γνωστή ως μίνι-υπολογιστές, συνήθως εξοπλισμένοι με δυνατότητες χρονικού διαμοιρασμού και με εργαλεία ανάπτυξης προγραμμάτων. Η κατηγορία αυτή μεγάλωσε και περιέλαβε στις τάξεις της και τον VAX και μεγαλύτερους μίνι-υπολογιστές από τις Data General, Prime και άλλους. Οι μίνι-υπολογιστές έγιναν ένα μοντέλο του πώς θα έπρεπε να ήταν ένας προσωπικός υπολογιστής, αν και λίγοι από τους κατασκευαστές τους κατάφεραν να επωφεληθούν οικονομικά από αυτό.

Η ανάπτυξη του μικροεπεξεργαστή άλλαξε τα πάντα, αφού έριξε αρκετά χαμηλά (μια τάξη μεγέθους) το κόστος αγοράς ενός υπολογιστή.

Η πρώτη γενιά των μικροϋπολογιστών που άρχισε να παρουσιάζεται στα μέσα της δεκαετίας του 1970, οι λεγόμενοι "υπολογιστές οικίας", ήταν λιγότερο ισχυροί και με μικρότερη ποικιλία διαθέσιμων προγραμμάτων σε σχέση με τους υπολογιστές που χρησιμοποιούνταν στα γραφεία των επιχειρήσεων, αν και από την άλλη είχαν περισσότερες δυνατότητες στα γραφικά και στον ήχο και γενικά τους χρησιμοποιούσαν χομπίστες που λάτρευαν τους υπολογιστές και μάθαιναν να προγραμματίζουν απλές εφαρμογές, όπως επεξεργαστές κειμένου, παιχνίδια, διασυνδέσεις με BBS, Compuserve.

Η έλευση του προγράμματος επεξεργασίας λογιστικών φύλλων (spreadsheet) VisiCalc, αρχικά για την οικογένεια υπολογιστών Apple II και αργότερα για την οικογένεια των Atari 8-bit, Commodore PET, και IBM PC, συνέβαλε σημαντικά στην διάδοση των προσωπικών υπολογιστών στον κόσμο των επιχειρήσεων. Αργότερα, η εφαρμογή Lotus 1-2-3 που περιελάμβανε επεξεργασία λογιστικών φύλλων (μερικώς βασιζόμενη στο Visicalc), γραφικά παρουσίασης και μία απλή βάση δεδομένων και η εμφάνιση καλών προγράμματων επεξεργασίας κειμένου τους έκανε περισσότερο δημοφιλείς. Επίσης, το χαμηλό κόστος οδήγησε στην γρήγορη εξάπλωσή τους κατά την δεκαετία του 1980.

Την δεκαετία του 1990, η ισχύς των προσωπικών υπολογιστών αυξήθηκε σημαντικά, σε τέτοιο βαθμό που όρια ανάμεσα σε αυτούς και τους υπολογιστές πολλών χρηστών (κεντρικών υπολογιστών) έγιναν δυσδιάκριτα.

Σήμερα οι χρήστες είθισται να χωρίζονται και στις παρακάτω κατηγορίες:

απλός (τελικός χρήστης)

εξειδικευμένος χρήστης (power user)

προγραμματιστής

 

Αρχιτεκτονική

 

Οι προσωπικοί υπολογιστές μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με κριτήριο το μέγεθος τους και την "φορητότητα":

Ο επιτραπέζιος υπολογιστής

Ο φορητός υπολογιστής

Ο υπολογιστής χειρός ή αλλιώς Προσωπικός Ψηφιακός Βοηθός - PDA

 

Οι υπολογιστές IBM PC συμβατός και Apple Macintosh, που έχουν γνωρίσει μεγάλη εξάπλωση, ακολουθούν κάποια πρότυπα ώστε το λογισμικό για ένα μοντέλο που ανήκει, π.χ., στην οικογένεια των PC να μπορεί να τρέχει, με πιθανή μικρή προσαρμογή, σε κάθε συμβατό PC.

Επίσης, η μνήμη και άλλα περιφερειακά, όπως η κάρτα γραφικών και η μονάδα σκληρού δίσκου, είναι εύκολα αναβαθμίσιμα ακόμα και από έναν απλό χρήστη. Μια ευκολία που παρατείνει το χρόνο ζωής του υπολογιστή, αντικαθιστώντας π.χ. τον επεξεργαστή με έναν πιο γρήγορο, παρά το ρυθμό απαξίωσης ενός ολοκαίνουργιου μοντέλου που φθάνει τα 5-6 χρόνια στις μέρες μας.

Οι δυνατότητες ενός προσωπικού υπολογιστή μπορούν να αυξηθούν και με την προσθήκη επιπλέον καρτών επέκτασης. Οι σύγχρονες στάνταρντ υποδοχές επέκτασης για προσωπικούς υπολογιστές είναι οι εξής τύποι: PCI, AGP ενώ η πολύ παλιά ISA και η επέκταση της EISA έχουν σχεδόν καταργηθεί.

 

Ένας προσωπικός υπολογιστής μπορεί επίσης να αναβαθμιστεί με την πρόσθεση επιπλέον μονάδων αποθήκευσης, όπως DVD-ROM, DVD-R, DVD-RW, flash drive, σκληρό δίσκο εσωτερικό ή εξωτερικό. Τά CD-ROM,CD-R,CDR-W έχουν, πλέον, καταργηθεί. Τα συνηθέστερα πρωτόκολλα διασύνδεσης για μονάδες αποθήκευσης είναι τα : ATA, Serial ATA, SATA και SCSI..

 

Μητρική κάρτα

 

Κύριο άρθρο: Μητρική κάρτα

Η μητρική πλακέτα (motherboard) είναι η πιο σημαντική "ολοκληρωμένη πλακέτα" για έναν υπολογιστή. H Μητρική διαθέτει ειδική θέση για την ΚΜΕ(CPU) Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας και τις μνήμες RAM. Επίσης διαθέτει και controller για τον Σκληρό Δίσκο(Hard Disk Drive) και τα Floppy Disk Drives(1.44 Mb) όπως και διάφορα slot επέκτασης όπως(PCI,PCI EXPRESS)στα οποία τοποθετούνται Κάρτες Γραφικών(VGA). Οι μητρικές πλέον διαθέτουν κυκλώματα για τη λειτουργία και την επικοινωνία του υπολογιστή με άλλους υπολογιστές ή με τον χειριστή, όπως τσίπσετ υποστήριξης, BIOS, CMOS, θύρες USB και USB 2.0 οι οποίες επικρατούν σήμερα και είναι σχεδόν για όλες τις χρήσεις και Ethernet για χρήση τοπικού δικτύου, θύρα πληκτρολόγιου ή και mouse τύπου PS/2. Αρκετά μοντέλα μητρικών διαθέτουν πλέον ενσωματωμένη (on-board) κάρτα γραφικών, ήχου και δικτύου. Σπανίως πλέον διαθέτουν παράλληλη θύρα(parallel port) και σειριακή θύρα(serial port).

 

Μια μητρική κάρτα, επίσης γνωστή και σαν μητρική ή κάρτα συστήματος είναι το κεντρικό και βασικό τυπωμένο ηλεκτρονικό κύκλωμα ενός σημερινού υπολογιστή.

Ένας τυπικός υπολογιστής αποτελείται από τον μικροεπεξεργαστή, την κεντρική μνήμη και άλλα βασικά υποσυστήματα που βρίσκονται και αυτά στην μητρική. Άλλα μέρη του υπολογιστή, όπως εξωτερικά μέσα αποθήκευσης, κάρτες επέκτασης γραφικών, ήχου κτλ και διάφορα περιφερειακά όπως εκτυπωτής, πληκτρολόγια κτλ, είναι όλα τμήματα που ενσωματώνονται στην μητρική μέσω καλωδίων και υποδοχών διάφορων τύπων.

Πιο πολλές πληροφορίες υπάρχουν διαθέσιμες για τις μητρικές υπολογιστών IBM-συμβατών, γνωστών και ως προσωπικοί υπολογιστές. 

 

Κεντρική πλακέτα

 

Οι πιo πολλές ηλεκτρικές συσκευές εμπεριέχουν μια πλακέτα ένα βασικό ηλεκτρονικό κύκλωμα ,στο οποίο βασιζεται η λειτουργία τους . Γενικά αυτή την πλακέτα την ονομάζουμε κεντρική πλακέτα. Γενικά μόνο σε συσκευές αρκετά πολύπλοκες, όπως παιχνιδομηχανές, υπολογιστές επιτραπέζιους-φορητούς-χειρός, χρησιμοποιούμε τον όρο μητρική για την κεντρική πλακέτα. Για μία τηλεόραση ή ραδιόφωνο μιλάμε για κεντρική πλακέτα.

 

Υποσυστήματα μιας μητρικής υπολογιστή

 

Καθολικά

Υποδοχή ΚΜΕ

Υποδοχή RAM.

Υποδοχές επέκτασης

Ο αριθμός και ο τύπος των υποδοχών επέκτασης καθορίζεται από τον τύπο του τσιπ (Chipset) υποστήριξης και τον τύπο της μητρικής. Οι πιό κοινοί τύποι είναι οι:

ISA

PCI

AGP

PCI Express

Επίσης παλιότεροι τύποι που έχουν εκλείψει είναι οι :

S-100

NuBus

Sun Microsystems' SBus

IBM's Micro Channel Architecture

VESA Local Bus

EISA

Προαιρετικά πρότυπα διασυνδέσεων

Η υποστήριξη αυτών των προτύπων από μια μητρική είναι προαιρετική και καθορίζεται από παράγοντες της αγοράς.

IDE controller

Serial ATA controller

USB ports

FireWire ports

Bluetooth

Ethernet interface

SCSI

 

 

 

 

 

[`Gerero®]

Κεντρική μονάδα επεξεργασίας

 

Η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας - ΚΜΕ (αγγλικά: Central Processing Unit - CPU) είναι το κεντρικό εξάρτημα ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, και συχνά αναφέρεται απλά ως επεξεργαστής. Η ΚΜΕ ελέγχει τη λειτουργία του υπολογιστή και εκτελεί τις λειτουργίες επεξεργασίας δεδομένων. Αν η ΚΜΕ αποτελείται από ένα μόνο ολοκληρωμένο κύκλωμα τότε ονομάζεται μικροεπεξεργαστής (microprocessor).

Οι επεξεργαστές δεν σχετίζονται αποκλειστικά με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές καθώς πλέον ενσωματώνονται και σε πολλές ηλεκτρονικές συσκευές όπως κινητά τηλέφωνα, ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές και βιντεοκάμερες. Επεξεργαστές ενσωματώνονται σε κάθε είδους συσκευής στην οποία απαιτείται ύπαρξη υπολογιστικής ικανότητας

 

Ιστορική αναδρομή

 

 

 

Ο EDVAC ήταν ο πρώτος υπολογιστής με δυνατότητα αποθήκευσης.

Ο υπολογιστής ENIAC, που ολοκληρώθηκε το 1946, θεωρείται το πρώτο υπολογιστικό σύστημα γενικής χρήσης. Είχε την δυνατότητα να εκτελεί διαφορετικούς υπολογισμούς από τον αρχικό σκοπό κατασκευής του. Βασικό μειονέκτημα όμως ήταν η ανάγκη αναδιάταξης του υπολογιστή από τεχνικό για να εκτελέσει διαφορετικούς υπολογισμούς. Δεδομένου ότι έπρεπε να τροποποιηθεί σε φυσικό επίπεδο, ανοιγοκλείνοντας διακόπτες ή μετακινώντας καλώδια, ο ENIAC και παρόμοιοι υπολογιστές ονομάστηκαν «επαναπρογραμματιζόμενοι».

Για να διευκολυνθεί η διαδικασία του προγραμματισμού, αναπτύχτηκε η ιδέα του αποθηκευμένου προγράμματος. Η ιδέα αυτή προήλθε από τους σχεδιαστές του ENIAC αν και πιστώνεται κυρίως στον μαθηματικό Τζον φον Νόιμαν (John von Neumann), που πρότεινε την αποθήκευση των εντολών στην μνήμη, μαζί με τα δεδομένα. Με αυτόν τον τρόπο η δημιουργία ή η τροποποίηση ενός προγράμματος ήταν πιο εύκολη, μεταβάλλοντας απλώς τα περιεχόμενα της μνήμης. Ο φον Νόιμαν δημοσίευσε την μελέτη του το 1945, προτείνοντας την κατασκευή ενός νέου υπολογιστή, του EDVAC, που θα έκανε χρήση αποθηκευμένων προγραμμάτων.

Ο EDVAC, που ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1949, εκτελούσε ένα προκαθορισμένο σύνολο διαφορετικών εντολών. Με τον συνδυασμό αυτών των εντολών αναπτύσσονταν προγράμματα που μπορούσε να εκτελέσει. Τα προγράμματα αποθηκεύονταν σε μνήμη υψηλής ταχύτητας αντί να ορίζονται από τη φυσική καλωδίωση και τους διακόπτες του υπολογιστή. Η πρότυπη σχεδίαση του EDVAC, ονομάστηκε αρχιτεκτονική φον Νόιμαν, προς τιμήν του εμπνευστή και σχεδιαστή του.

Και άλλοι επιστήμονες ανέπτυξαν παρόμοιες ιδέες, ταυτόχρονα με αυτήν του φον Νόιμαν, όπως ο Άλαν Τούρινγκ και ο Κόνραντ Τσούζε. Για παράδειγμα, ο υπολογιστής Mark I του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που ολοκληρώθηκε πριν τον EDVAC, χρησιμοποιούσε επίσης ένα σχέδιο αποθήκευσης προγραμμάτων σε διάτρητη ταινία αντί για ηλεκτρονική μνήμη. Η σχεδίαση που προέκυψε από τον Mark I ονομάστηκε αρχιτεκτονική Χάρβαρντ. Η κύρια διαφορά της με την αρχιτεκτονική φον Νόιμαν είναι ότι διαχωρίζει τον χώρο αποθήκευσης εντολών και δεδομένων, ενώ η αρχιτεκτονική φον Νόιμαν χρησιμοποιεί κοινή μνήμη και για τα δύο.

Οι περισσότεροι σύγχρονοι υπολογιστές έχουν σχεδιαστεί σύμφωνα με την αρχιτεκτονική φον Νόιμαν, αλλά και στοιχεία της αρχιτεκτονικής Χάρβαρντ είναι επίσης ορατά σε αρκετούς υπολογιστές.

Τρόπος κατασκευής

 

Τα ηλεκτρικά ρελέ και οι λυχνίες κενού ήταν τα πρώτα βασικά υλικά κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών. Υπερτερούσαν σε ταχύτητα υπολογισμών από την προηγούμενη γενιά μηχανικών υπολογιστών, αλλά υστερούσαν σε αξιοπιστία. Για παράδειγμα, οι λυχνίες κενού έπρεπε να θερμανθούν πριν γίνουν πλήρως λειτουργικές και τελικά καταστραφούν από υπερθέρμανση. Όταν μια λυχνία δυσλειτουργούσε, η ΚΜΕ έπρεπε να διαγνώσει την δυσλειτουργία και να εντοπίσει την προβληματική λυχνία, ώστε να αντικατασταθεί. Οι πρόωροι ηλεκτρονικοί υπολογιστές με λυχνίες κενού ήταν γενικά ταχύτεροι αλλά λιγότερο αξιόπιστοι από τους ηλεκτρομηχανικούς υπολογιστές με ρελέ.

Οι υπολογιστές λυχνιών όπως ο EDVAC κατέρρεαν πολύ συχνά, με μέσο όρο τις οκτώ ώρες, ενώ υπολογιστές με ρελέ όπως ο Harvard Mark I κατέρρεαν πολύ σπάνια. Τελικά επικράτησαν οι υπολογιστές με λυχνίες καθώς η υπολογιστική ισχύς υπερνίκησε τα προβλήματα αξιοπιστίας. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πρόωρους σύγχρονους επεξεργαστές λειτουργούσαν σε χαμηλό χρονισμό ρολογιού σε σύγκριση με την μοντέρνα μικροηλεκτρονική. Η συχνότητα του ρολογιού, επειδή περιορίζονταν σε μεγάλο βαθμό από την ταχύτητα μεταστροφής των υλικών από τα οποία είχε κατασκευαστεί, κυμαίνονταν από 100 kHz έως 4 MHz.

 

Τρανζίστορ και ολοκληρωμένα κυκλώματα

 

 

Η ΚΜΕ, ο πυρήνας μνήμης και ο εξωτερικός δίαυλος διασύνδεσης ενός DEC PDP-8 / I, κατασκευασμένα από ολοκληρωμένα κυκλώματα μεσαίας κλίμακας.

Η πολυπλοκότητα της σχεδίασης επεξεργαστών αυξήθηκε με την έλευση νέων τεχνολογιών που διευκόλυναν την οικοδόμηση μικρότερων και πιο αξιόπιστων ηλεκτρονικών συσκευών. Η πρώτη σημαντική βελτίωση επιτεύχθηκε με την έλευση του τρανζίστορ. Κατά την διάρκεια τις δεκαετίας του 1950 και του 1960, οι επεξεργαστές δεν κατασκευάζονταν πλέον από ογκώδη, αναξιόπιστα και εύθραυστα υλικά όπως οι λυχνίες και τα ρελέ, αλλά με τρανζίστορ. Με αυτή τη βελτίωση, αναπτύχθηκαν πιο σύνθετοι και αξιόπιστοι επεξεργαστές, πάνω σε ένα ή περισσότερα τυπωμένα κυκλώματα, που περιείχαν διακριτά (ατομικά) συστατικά.

Κατά την περίοδο αυτή, η μέθοδος συγκέντρωσης πολλών τρανζίστορ σε ένα συμπαγή χώρο έγινε πολύ δημοφιλής. Το ολοκληρωμένο κύκλωμα (integrated circuit, IC), όπως ονομάστηκε, ή "τσιπ" (chip) όπως συχνά αναφέρεται, περιείχε πολλά τρανζίστορ συγκεντρωμένα σε έναν ημιαγωγό. Στην αρχή μόνο πολύ βασικά και μη ειδικευμένα ψηφιακά κυκλώματα, όπως οι πύλες NOR, συμπεριλαμβάνονταν σε ολοκληρωμένα κυκλώματα. Κ.Μ.Ε που βασίστηκαν σε απλά κυκλώματα έγιναν γνωστές ως συσκευές με μικρή κλίμακα ολοκλήρωσης. Αυτά τα ολοκληρωμένα κυκλώματα, συνήθως περιείχαν, πολλαπλάσια του δέκα σε αριθμό, τρανζίστορ. Η κατασκευή μιας K.M.E αποκλειστικά με ολοκληρωμένα κυκλώματα μικρής κλίμακας απαιτούσε χιλιάδες τσιπ, αλλά καταλάμβανε πολύ λιγότερο χώρο και ενέργεια από ότι τα τρανζίστορ από μόνα τους. Με την εξέλιξη της μικροηλεκτρονικής, αυξήθηκε και ο αριθμός των τρανζίστορ που τοποθετούνταν σε ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα, μειώνοντας παράλληλα και τον συνολικό αριθμό των ολοκληρωμένων που απαιτούνταν για την κατασκευή μιας Κ.Μ.Ε. Η μεσαία και η μεγάλη κλίμακα ολοκλήρωσης αύξησαν τον αριθμό των τρανζίστορ, αρχικά σε εκατοντάδες και έπειτα σε χιλιάδες, ανά κάθε ολοκληρωμένο κύκλωμα.

Το 1964 η IBM παρουσιασε την αρχιτεκτονική System/360 που βρήκε χρήση σε μια σειρά από υπολογιστές που μπορούσαν να εκτελέσουν τα ίδια προγράμματα με διαφορετική ταχύτητα και επιδόσεις. Αυτό ήταν ένα σημαντικό βήμα σε μια εποχή που οι περισσότεροι ηλεκτρονικοί υπολογιστές ήταν ασύμβατοι μεταξύ τους, ακόμη και εκείνοι που είχαν τον ίδιο κατασκευαστή. Για να διευκολυνθεί αυτή η βελτίωση, η IBM εισήγαγε την έννοια του μικροπρογράμματος (microprogram) ή του μικροκώδικα (microcode) όπως συνήθως αναφέρεται, ο οποίος εξακολουθεί να είναι αρκετά διαδεδομένος και στους σύγχρονους επεξεργαστές. Η αρχιτεκτονική System/360 ήταν τόσο δημοφιλής που κυριαρχισε στα συστήματα μεγάλης υπολογιστικής ισχύς (mainframes) για πολλές δεκαετίες και άφησε κληρονομιά που συνεχίζει να υπάρχει με παρόμοιο τρόπο σε σύγχρονους υπολογιστές όπως στους zSeries της IBM. Tο ίδιο έτος (1964), η Digital Equipment Corporation (DEC) εισήγαγε έναν άλλο καινοτόμο υπολογιστή με στόχο την επιστημονική έρευνα, τον PDP-8. Η DEC αργότερα εισαγάγε το εξαιρετικά δημοφιλή PDP-11 που αρχικά κατασκευάστικε με ολοκληρωμένα κυκλώματα μικρής κλίμακας αλλά τελικά υλοποιηθηκε και με ολοκληρωμένα κυκλώματα μεγάλης κλίμακας όταν αυτά έγιναν διαθέσιμα. Σε πλήρη αντίθεση με τους προκατόχους του, στην υλοποίηση του PDP-11 με μεγάλη κλίμακα ολοκλήρωσης, η Κ.Μ.Ε αποτελούνταν από μόλις τέσσερα ολοκληρωμένα κυκλώματα.

 

Λειτουργία

 

Η βασική λειτουργία των περισσότερων επεξεργαστών, ανεξάρτητα από τη φυσική μορφή τους, είναι να εκτελούν ακολουθίες αποθηκευμένων οδηγιών που ονομάζονται προγράμματα. Ένα πρόγραμμα αποτελείται από μια σειρά εντολών και είναι αποθηκευμένο σε κάποια μνήμη του υπολογιστή. Υπάρχουν τέσσερα στάδια για την ολοκλήρωση ενός κύκλου εντολής: η ανάκληση εντολής (fetch), η αποκωδικοποίηση εντολής (decode), η εκτέλεση (execute) και αποθήκευση του αποτελέσματος (store/writeback).

Το πρώτο στάδιο, η ανάκληση, συνεπάγεται την ανάκτηση της εντολής από την θέση που είναι αποθηκευμένη στην μνήμη. Η εντολή, στην πραγματικότητα, είναι ένας αριθμός ή μια ακολουθία αριθμών που αντιστοιχεί σε μια ενέργεια. Η θέση μνήμης που βρίσκεται η εντολή καθορίζεται από τον απαριθμητή προγράμματος (program counter). Όταν η εντολή μεταφερθεί από την μνήμη στον επεξεργαστή τότε αποθηκεύεται στον καταχωρητή εντολών (instruction register). Έπειτα αυξάνεται η τιμή του απαριθμητή προγράμματος, όσο είναι και το μήκος της εντολής σε μονάδες μνήμης, ώστε να υποδεικνύει την θέση της επόμενης εντολής ή την διεύθυνση των τελεστών σε περίπτωση που η τρέχουσα εντολή έχει τελεστές. Συχνά η εντολή προς ανάκληση καθυστερεί να μεταφερθεί από την μνήμη στον επεξεργαστή, λόγο ασύγχρονης λειτουργίας των δύο συσκευών, προκαλώντας παύση στην λειτουργία της Κ.Μ.Ε. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, στους σύγχρονους επεξεργαστές γίνεται χρήση ενδιάμεσης μνήμης προσωρινής αποθήκευσης (cache) και σωλήνωση (pipelining).

Η εντολή που ανακαλείται από την μνήμη προσδιορίζει τι ενέργεια πρέπει να κάνει η Κ.Μ.Ε. Στο στάδιο της αποκωδικοποίησης, η εντολή διασπάται και ερμηνεύεται από τον επεξεργαστή. Η εντολή μπορεί να διασπαστεί σε δύο τμήματα. Το πρώτο τμήμα περιέχει τον κωδικό εντολής (operation code) και υποδηλώνει τη λειτουργία προς εκτέλεση. Το δεύτερο τμήμα περιέχει πληροφορίες που απαιτούνται για την εν λόγω εντολή, για παράδειγμα οι τελεστές για την λειτουργία της πρόσθεσης. Η τιμή των τελεστών ανακαλείται είτε άμεσα ως σταθερά, είτε έμμεσα ως μια διεύθυνση στην οποία βρίσκεται αποθηκευμένη η τιμή, σε κάποιο καταχωρητή ή μνήμη, όπως ορίζει το εκάστοτε πρότυπο διευθυνσιοδότησης. Ο τρόπος ερμηνείας μιας εντολής καθορίζεται από την αρχιτεκτονική των εντολών (ISA) του επεξεργαστή. Σε παλιότερα σχέδια επεξεργαστών, η αποκωδικοποίηση της εντολής ήταν μια αμετάβλητη διαδικασία που πραγματοποιούσε το υλικό. Ωστόσο, σε πιο περίπλοκες αρχιτεκτονικές επεξεργαστών, για την ερμηνεία των εντολών χρησιμοποιείται ένα μικροπρόγραμμα. Αυτό το μικροπρόγραμμα συνήθως είναι μεταβλητό έτσι ώστε να μπορεί να μεταβάλει, ακόμη και μετά την κατασκευή της Κ.Μ.Ε, τον τρόπο που αποκωδικοποιεί τις εντολές.

Μετά την ανάκληση και την αποκωδικοποίηση, γίνετε η εκτέλεση της εντολής. Σε αυτό το στάδιο, διάφορες μονάδες του επεξεργαστή συνδέονται ώστε να γίνει εφικτή η εκτέλεση της επιθυμητής λειτουργίας. Αν, για παράδειγμα, ζητήθηκε μια λειτουργία πρόσθεσης, η αριθμητική μονάδα (AU) θα συνδεθεί με ένα σύνολο εισόδων και εξόδων. Οι είσοδοι θα παρέχουν τους αριθμούς που πρέπει να προστεθούν και οι έξοδοι θα περιέχουν το άθροισμα. Εάν η πρόσθεσης έχει ως αποτέλεσμα έναν υπερβολικά μεγάλο αριθμό για να χειριστεί η Κ.Μ.Ε τότε θα ενεργοποιηθεί ο ενδείκτης αριθμητικής υπερχείλισης. Η αριθμητική λογική μονάδα (ALU) στο σύνολό της περιέχει κυκλώματα για την εκτέλεση απλών αριθμητικών και λογικών πράξεων, όπως η πρόσθεση και η σύγκριση αριθμών.

Στο τελικό στάδιο, την αποθήκευση, ο επεξεργαστής απλώς αποθηκεύει τα αποτελέσματα από την εκτέλεση της εντολής σε κάποια μνήμη. Συνήθως τα αποτελέσματα αποθηκεύονται προσωρινά σε κάποιο καταχωρητή της Κ.Μ.Ε για γρήγορη προσπέλαση από τις αμέσως επόμενες εντολές. Διαφορετικά τα αποτελέσματα αποθηκεύονται στην κύρια μνήμη του συστήματος. Ορισμένες εντολές απλά τροποποιούν τον απαριθμητή προγράμματος αντί να παράγουν αποτελέσματα που να χρειάζονται αποθήκευση. Τέτοιες εντολές είναι γνωστές ως "άλματα" (jumps) και είναι ο βασικός τρόπος υλοποίησης των βρόχων επιλογής και επανάληψης αλλά και του συναρτησιακού προγραμματισμού. Επίσης, πολλές εντολές απλά μεταβάλλουν την δυαδική υπόσταση ορισμένων ψηφίων του καταχωρητή ενδείξεων, όπως του ενδείκτη υπερχείλισης. Αυτοί οι ενδείκτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται ένα πρόγραμμα, δεδομένου ότι συχνά αποτελούν αναφορά στα αποτελέσματα διαφόρων εργασιών. Για παράδειγμα, μια εντολή σύγκρισης ελέγχει δύο τιμές και μεταβάλει τους αντίστοιχους ενδείκτες στον καταχωρητή αναλόγως πια τιμή είναι μεγαλύτερη. Ο ενδείκτης θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί από έναν βρόχο επιλογής ώστε να διακλαδωθεί η ροή του προγράμματος.

Μετά την εκτέλεση της εντολής και την αποθήκευση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν, ο κύκλος εντολής ολοκληρώνεται και επαναλαμβάνεται με την επόμενη στη σειρά εντολή, αφού αυξήθηκε ο απαριθμητής προγράμματος. Αν η εντολή που εκτελέσθηκε ήταν άλμα, τότε ο απαριθμητής προγράμματος θα τροποποιηθεί ώστε να περιέχει την διεύθυνση της εντολής που στόχευε το άλμα, και από εκείνη την διεύθυνση συνεχίζεται κανονικά η εκτέλεση του προγράμματος. Σε επεξεργαστές με πιο περίπλοκη αρχιτεκτονική, πολλές εντολές μπορεί να ανακαλούνται, να αποκωδικοποιούνται και να εκτελούνται ταυτόχρονα.

Εσωτερική οργάνωση

 

Η Κ.Μ.Ε. απαρτίζεται από τις εξής επιμέρους μονάδες:

 

 

Μονάδα αποκωδικοποίησης (Decoding Unit)

Μονάδα Αριθμητικής και Λογικής (Arithmetic and Logical Unit, ALU): Η υπομονάδα στην οποία εκτελούνται μία προς μία οι αριθμητικές ή λογικές πράξεις, όπως υπαγορεύονται από τις εντολές που έχουν δοθεί στον υπολογιστή.

Καταχωρητές (Registers): Μικρά στοιχεία μνήμης, που χρησιμοποιούνται για την προσωρινή αποθήκευση (καταχώρηση) των δεδομένων, καθώς αυτά υφίστανται επεξεργασία. Οι καταχωρητές διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της Κ.Μ.Ε. και τον κατασκευαστή της, τόσο ως προς την οργάνωση όσο και ως προς τη χωρητικότητά τους.

Μονάδα ελέγχου (Control Unit): Ελέγχει τη ροή δεδομένων από και προς την ALU, τους καταχωρητές, τη μνήμη και τις περιφερειακές μονάδες εισόδου/εξόδου.

Μονάδα προσκόμισης (Fetch Unit): Μεταφέρει τις εντολές από τη μνήμη στην Κ.Μ.Ε.

Μονάδα προστασίας (Protection Unit): Εξασφαλίζει το αποδεκτό της κάθε διεργασίας που εκτελεί η Κ.Μ.Ε., ώστε να μη τροποποιούνται δεδομένα που δεν πρέπει ή να μην εκτελούνται μη αποδεκτές εντολές, όπως, π.χ., διαίρεση αριθμού με το μηδέν.

Τα πιο πάνω επιμέρους στοιχεία μιας Κ.Μ.Ε. αποτελούν τον πυρήνα της.

Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της, η Κ.Μ.Ε. διαρρέεται συνεχώς από ηλεκτρικό ρεύμα, μεγάλο μέρος από το οποίο μετατρέπεται σε θερμότητα. Τα παραγόμενα ποσά θερμότητας αυξάνουν τόσο, όσο περισσότερο χρησιμοποιείται η Κ.Μ.Ε. από το σύστημα. Ορισμένες φορές, η παραγόμενη θερμότητα είναι τόση, ώστε μπορεί να προκαλέσει σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας της Κ.Μ.Ε. και, τελικά, να την καταστρέψει. Για το λόγο αυτό κάθε κατασκευαστής Κ.Μ.Ε. προσπαθεί να περιορίσει την ενεργειακή κατανάλωση της Κ.Μ.Ε. ενώ, παράλληλα, την εφοδιάζει με κάποιο σύστημα απαγωγής θερμότητας, όπως ειδικές "φτερωτές", θερμοαγώγιμη πάστα επικάλυψης και μικρούς ανεμιστήρες.

 

Μνήμη RAM

 

Η μνήμη υπολογιστή έχει να κάνει με τις συσκευές και τα αποθηκευτικά μέσα ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, εντός των οποίων αποθηκεύονται ψηφιακά δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται από τον επεξεργαστή για κάποια χρονική περίοδο. Η αποθήκευση δεδομένων είναι ίσως η πιο βασική λειτουργία των σύγχρονων υπολογιστών, και η μνήμη ένα από τα κύρια μέρη κάθε συστήματος που, σε συνδυασμό με την Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας, είναι απαραίτητα για τη λειτουργία κάθε βασικού ηλεκτρονικού υπολογιστή από τη δεκαετία του 1940 κι έπειτα (αρχιτεκτονική φον Νόιμαν).

 

Τα Κοινά έχουν βίντεο και φωτογραφίες σχετικά με το θέμα

Μνήμη υπολογιστή

 

Η ιεραρχική οργάνωση της μνήμης του υπολογιστή στις σύγχρονες αρχιτεκτονικές υπολογιστών καλείται ιεραρχία μνήμης. Έχει σχεδιαστεί ώστε να εκμεταλλεύεται την αρχή της τοπικότητας στα προγράμματα των υπολογιστών. Κάθε επίπεδο της ιεραρχίας έχει μεγαλύτερη ταχύτητα, μικρότερο χρόνο προσπέλασης και κατά κανόνα είναι μικρότερου μεγέθους από τα χαμηλότερα επίπεδα.

 

 

b]Οργάνωση[/b]

 

 

 

Όπως φαίνεται από το σχήμα, η μνήμη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή μπορεί να διαταχθεί σε μορφή πυραμίδας. Τα κατώτερα επίπεδα της πυραμίδας προσφέρουν μεγαλύτερη αλλά πιο αργή μνήμη· αντιθέτως, τα ανώτερα προσφέρουν μικρότερη μνήμη αλλά πολύ πιο γρήγορη. Το κατώτατο επίπεδο της πυραμίδας είναι οι μαγνητικές ταινίες και ανεβαίνοντας προς τα πάνω συναντά κανείς:

τις μνήμες USB («φλασάκια»), τα CD-ROM ή DVD-ROM και τους σκληρούς δίσκους

την κύρια μνήμη RAM

την κρυφή μνήμη του επεξεργαστή

τους καταχωρητές του επεξεργαστή

Άρα λοιπόν οι καταχωρητές βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας και προσφέρουν την ταχύτερη μνήμη που υπάρχει. Δυστυχώς όμως το μέγεθος της μνήμης αυτής είναι πολύ περιορισμένο.

Κύρια μνήμη ή κεντρική μνήμη ονομάζεται η μνήμη υπολογιστή που είναι προσβάσιμη από την Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ, CPU) ενός υπολογιστή, χωρίς να συμπεριλαμβάνει τις θύρες Εισόδου / Εξόδου. Η κύρια μνήμη χρησιμοποιείται για την αποθήκευση των δεδομένων και των προγραμμάτων που εκτελούνται. Ως κύρια μνήμη συνήθως χρησιμοποιούνται μικροτσίπ μνήμης RAM, τα οποία είναι «πτητικές» μνήμες υπό την έννοια ότι διατηρούν τα δεδομένα τους μόνο όσο τροφοδοτούνται με ηλεκτρικό ρεύμα. Σπανιότερα χρησιμοποιούνται ακριβότερες «μνήμες μόνο ανάγνωσης» (ROM) οι οποίες δεν είναι πτητικές. Σε αντιδιαστολή, η δευτερεύουσα ή εξωτερική μνήμη χρησιμοποιείται για μακροπρόθεσμη αποθήκευση δεδομένων και στον ρόλο αυτό χρησιμοποιούνται κατά κανόνα μαγνητικά ή οπτικά μέσα αποθήκευσης (π.χ. σκληροί δίσκοι, DVD-ROM κλπ).

 

 

Διευθύνσεις μνήμης και χώρος διευθύνσεων

 

Διεύθυνση μνήμης ονομάζεται ένα μοναδικό αναγνωριστικό για μια περιοχή της μνήμης στην οποία η ΚΜΕ ή κάποια άλλη συσκευή μπορεί να αποθηκεύσει δεδομένα ή εντολές για μετέπειτα πρόσβαση. Η μικρότερη περιοχή της μνήμης στην οποία μπορεί να αναφερθεί η ΚΜΕ με μια διεύθυνση ονομάζεται μονάδα διευθυνσιοδότησης. Αν αυτή είναι ένα byte τότε μιλάμε για byte-διευθυνσιοδοτούμενο υπολογιστή. Αυτό σημαίνει ότι η ΚΜΕ δεν μπορεί να εκτελέσει μία εντολή για να επηρεάσει μόνο, επί παραδείγματι, τέσσερα μπιτ κάπου στην μνήμη. Αντιθέτως, κάθε εγγραφή στην μνήμη θα επηρεάσει τουλάχιστον οκτώ μπιτ (ένα byte). Ανάλογα μπορούμε να έχουμε λέξη-διευθυνσιοδοτούμενο υπολογιστή, όταν η διευθυνσιοδοτούμενη μονάδα είναι μεγαλύτερη από byte.

Το σύνολο των δυνατών διευθύνσεων μνήμης σε κάποιο επίπεδο της ιεραρχίας ονομάζεται χώρος διευθύνσεων. Τα στοιχεία του χώρου διευθύνσεων μπορεί να χαρακτηρίζουν κελιά της κύριας μνήμης, της εικονικής μνήμης, θύρες εισόδου/εξόδου κλπ. Έτσι, επί παραδείγματι, δεδομένης μιας ΚΜΕ και τους εύρους του διαύλου διευθύνσεών της (γνωστού ως εύρους μνήμης), π.χ. έστω οκτώ μπιτ, λέμε ότι ο χώρος διευθύνσεων μνήμης της ΚΜΕ έχει μέγεθος 28 = 256. Δηλαδή η ΚΜΕ μπορεί να «δει» ή να απευθυνθεί σε 256 ξεχωριστά κελιά μνήμης.

 

[`Gerero®]

Σκληρός δίσκος

 

Ο σκληρός δίσκος είναι ένα μαγνητικό αποθηκευτικό μέσο - συσκευή που χρησιμοποιείται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές , στις ψηφιακές βιντεοκάμερες , στα φορητά mp3 players , επιτραπέζια ψηφιακά βίντεο, κονσόλες παιχνιδομηχανών, ψηφιακούς επίγειους και δορυφορικούς τηλεοπτικούς δέκτες κ.τ.λ. . Ένας σκληρός δίσκος αποθηκεύει μεγάλες ποσότητες δεδομένων και η συνήθης χωρητικότητα των σκληρών δίσκων που κυκλοφορούν στο εμποριο είναι 80 GB έως 1 ΤΒ. Για μεγαλύτερες χωρητικότητες που αγγίζουν τα 4 TB (terabyte) χρησιμοποιούνται κυκλώματα πολλαπλών σκληρών δίσκων, με τη μορφή συρταρωτής διάταξης. Η ταχύτητα προσπέλασης των δεδομένων είναι ταχύτερη από το DVD/R/RW αλλά πολύ πιο αργή από την μνήμη του υπολογιστή.

Οι σκληροί δίσκοι χρησιμοποιούνται στους υπολογιστές για την αποθήκευση δεδομένων, κυρίως προγραμμάτων και αρχείων που είναι απαραίτητο να διατηρηθούν, σε αντίθεση με την μνήμη RAM όπου τα δεδομένα διαγράφονται με την διακοπή τροφοδοσίας ηλεκτρικού ρεύματος. Επίσης όλοι οι Σκληροί Δίσκοι πλέον, έχουν ενσωματωμένη μνήμη(Cache RAM) για προσωρινή αποθήκευση που η χωρητικότητα της ξεκινά από 8MB και φτάνει τα 32MB

 

Χωρητικότητα και ταχύτητα προσπέλασης

 

Η χρήση άκαμπτων υλικών και ή σφράγιση της μονάδας προσδίδει πολύ μεγαλύτερη αντοχή στους δίσκους σε σχέση με τις δισκέτα. Κατά συνέπεια, οι σκληροί δίσκοι μπορούν να αποθηκεύσουν, να προσπελάσουν και να μεταφέρουν πολύ περισσότερα δεδομένα και σε λιγότερο χρόνο από ότι οι δισκέτες. :

Τον Ιανουάριο του 2008, ένας τυπικός σκληρός δίσκος για desktop υπολογιστή, μπορούσε να αποθηκεύσει από 120 έως 1000 GB δεδομένων, να περιστραφεί με ταχύτητες 5.400 έως 10.000 rpm και να μεταφέρει δεδομένα με ρυθμό 1 Gbit/s ή ταχύτερο. (1 GB = 109 B; 1 Gbit/s = 109 bit/s).

Τον Ιούλιο του 2008, η μέγιστη χωρητικότητα έφτασε το 1,5 TB.

Ο ταχύτερος σκληρός δίσκος επαγγελματικών προδιαγραφών περιστρέφεται με 10.000 έως 15.000 rpm, και μπορεί να επιτύχει μεταφορά δεδομένων με ρυθμό πάνω από 1,6 Gbit/s και σταθερή ταχύτητα μεταφοράς μέχρι 125 Mbytes/sec. Οι δίσκοι που περιστρέφονται με αυτήν την ταχύτητα έχουν μικρότερα platters λόγω της αντίστασης του αέρα και κατά συνέπεια έχουν και μικρότερη χωρητικότητα από την αντίστοιχη των δίσκων για desktop.

Οι σκληροί δίσκοι για φορητούς υπολογιστές, που είναι συγκριτικά μικρότεροι σε μέγεθος από τους desktop ή τους επαγγελματικούς, τείνουν να είναι και πιο αργοί αλλά και με λιγότερη χωρητικότητα. Ένας τυπικός δίσκος για φορητό υπολογιστή περιστρέφεται με 5.400 rpm, ενώ τα μοντέλα που περιστρέφονται με 7.200 είναι ελαφρώς πιο ακριβά. Εξαιτίας του μικρού μεγέθους τους, αυτοί οι δίσκοι έχουν αρκετά μικρότερη χωρητικότητα από τους μεγάλους δίσκους γα desktop.

 

 

Δομή

 

 

 

 

Το εσωτερικό ενός σκληρού δίσκου (χωρίς τους μαγνητικούς δίσκους).

Ένας σκληρός δίσκος αποτελείται από:

μαγνητικούς δίσκους κατασκευασμένους από μέταλλο ή πλαστικό και επικαλυμμένους από ένα λεπτό στρώμα οξειδίου του σιδήρου ή άλλο μαγνητικό υλικό.

τον άξονα κίνησης γύρω από τον οποίο περιστρέφονται οι μαγνητικοί δίσκοι με την ίδια ταχύτητα.

κεφαλές ανάγνωσης/εγγραφής επάνω σε βραχίονες πάνω και κάτω από κάθε επιφάνεια δίσκου, που μετακινούνται εμπρός-πίσω. Ο συνδυασμός της κίνησης των βραχιόνων με την κίνηση των δίσκων, επιτρέπουν στις κεφαλές να έχουν πρόσβαση σε όλα τα σημεία των δίσκων.

ηλεκτρονικά εξαρτήματα που εξυπηρετούν την λειτουργία του σκληρού δίσκου, επικοινωνώντας με τον υπολογιστή και αναλαμβάνοντας την κίνηση των κεφαλών και τη μεταφορά των δεδομένων.

 

Τρόπος αποθήκευσης

 

Τα δεδομένα αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο ως ακολουθίες bit (αφού οι υπολογιστές λειτουργούν με το δυαδικό σύστημα). Οι κεφαλές γράφουν κάθε bit αλλάζοντας το μαγνητικό πεδίο στην επιφάνεια των μαγνητικών δίσκων και το διαβάζουν απλώς αναγνωρίζοντας το μαγνητικό πεδίο. Κάθε bit δεδομένων καταλαμβάνει τον δικό του χώρο στην επιφάνεια του δίσκου, ωστόσο οι ακολουθίες bit που αποτελούν τα δεδομένα, δεν είναι απαραίτητο να εγγράφονται σειριακά στον δίσκο, αλλά είναι δυνατό να κατακερματιστούν και να εγγραφούν σε διάφορες θέσεις.

[Επεξεργασία]Είδη Σκληρών Δίσκων

 

Με βάση το πρωτόκολλο επικοινωνίας και το interface οι δίσκοι διακρίνονται σε: IDE, SATA, SATA II, SCSI

 

Τo share αυτο το εκανα για μερικα ατομα που δεν ξερουν πολλα απο υπολογιστες και ρωτανε απο δω και απο κει για να μαθουν και στο τελος δεν καταλαβενουν τιποτα.

 

Credits: el.wikipedia.org

[MiraDBZ]

Έλεος ρε παιδιά μήπως το έχουμε παραχέσει λίγο;;

[Morian]

Kai giati to kaneis post sto Guides & Tutorials section? Den blepw kanena guide edw... Info blepw.

Enas G. mod move it sto offtopic please.

Bale kai ena [GR] tag sto title tou topic sou.

Anyway good informations, thank you!

[`Gerero®]

Kai giati to kaneis post sto Guides & Tutorials section? Den blepw kanena guide edw... Info blepw.

Enas G. mod move it sto offtopic please.

Bale kai ena [GR] tag sto title tou topic sou.

Anyway good informations, thank you!

soz an to ekana se lathos section ala ego pisteuo pos einai sto sosto gia ton e3is logo epidi einai guide na kseri o kathenas ti kanei to kathe part tou pc kai ti tha prepei na skeftei prin parei ena kainourgio pc i ti na dei an 8elei na to kanei monos t

 

an einai se lathos section soz

 

//offtopic megia to cs mod :P

[lazos1993]

Xrisimes plirofories :)

[`Gerero®]

Xrisimes plirofories :)

ego pisteuo einai arketa xrisimes oxi epidi to ekana ego kai perifaneuomai gia to topic c/p einai se ti na perifanefto??

 

aplos einai xrisimo sto oti se boithaei na deis kalitera ton ipologisth na katalabaeis pos leitourgei kai otan erthi i ora na pareis i na kaneis ena diko s pc na kseris ti kaneis